Wprowadzenie do Notepad++

Wstęp

Porządne środowisko programisty to nie tylko wygoda pracy, ale też oszczędność czasu i mniej stresu podczas programowania. Jednak w celu wprowadzenia szybkiej modyfikacji lub podglądu kodu żródłowego programu wystarczy nawet notatnik. Równie prostym w obsłudze, ale dającym większe możliwości jest Notepad++. Choć początkowo może wydawać się mało rozbudowany to tylko złudzenie, ponieważ zawiera mnóstwo funkcji, których trzeba umieć używać.

Okno główne

Pierwsze co można zauważyć po wyglądzie programu to, że posiada całkiem przyjazne dla użytkownika menu złożone z tradycyjnego paska tekstowego, a tuż pod nim ikonki. Skróty do tworzenia nowych dokumentów i ich zapisywania są takie same jak w większości programów. To samo tyczy się podstawowych skrótów na kopiowanie, wycinanie czy wklejanie. Pracę ułatwia możliwość pracy w zakładkach, dlatego podczas edycji wielu dokumentów wszystkie są otwarte w jednym oknie.

Kody źródłowe

Żeby zrozumieć potęge tego małego programu wystarczy spojrzeć na zamieszczony obrazek. Program posiada kolorowanie składni i to nie tylko języka C++, ale wielu innych również. Z tego powodu modyfikowanie kodów źródłowych na szybko jest możliwe i to w bardzo wygodny sposób. Program domyślnie dopasowywuje język pliku na podstawie jego rozszerzenia. Jeśli plik jest utworzony jako nowy, ale nie zapisany wyboru składni można dokonać poprzez znalezienie w menu Składnia, a następnie znalezienie żądanego języka.

Ponadto warto zauważyć, że po wybraniu odpowiedniego języka można zacząć zwijać niektóre fragmenty pliku poprzez znaczek "-", który można znaleźć z lewej strony okna pomiędzy dokumentem, a numeracją linijek. W ten sposób można schować wybrane fragmenty kodu i skupić się na tylko na wybranej części. Ponadto podczas pisania kodu program stara się podpowiadać funkcję oraz ich prototypy. Program potrafi dopasować się do pisanego kodu i nie będzie od jedynie podpowiadał znanych funkcji, ale będzie starał się podpowiedzieć nazwy funkcji napisanych przez użytkownika oraz niektórych słów.

Program jest na tyle rozbudowany, że pozwala nawet na tworzenie własnych definicji języka, ale to polecam osobom zainteresowanym.

Kodowanie

Jednym z problemów dotyczących plików tekstowych jest ich kodowanie. Obecnie niemal wszystkie dokumenty powstają w kodowaniu UTF-8, ale wciąż pozostało mnóstwo dokumentów zapisanych w lokalnych stronach kodowania, albo nawet w czystym ANSI. W przypadku UTF-8 czasem można napotkać problem z trzema bajtami na początku znanymi jako BOM. Notepad++ rozwiązuje wszystkie problemy jakie dotychczas wymieniłem oraz te których nie wymieniłem, a można było spotkać.

Z poziomu menu wystarczy wybrać Format, a następnie można wybrać Koduj w [..] i w ten sposób określić zestaw znaków użyty podczas zapisu wczytanego dokumentu. Dla osób potrzebujących przeformatować aktualne kodowanie na inne opcje Konwertuj na [..] pozwolą na natychmiastowe przeformatowanie znaków na inną stronę kodowania. Zajmuje to kilka kliknięć, a pozwala zaoszczędzić mnóstwo czasu i nerwów.

Szybkie edycje

W menu Edycja można znaleźć mnóstwo funkcji dotyczących edytowania tekstu. Nie będe tutaj opisywać wszystkich, ponieważ tę część (właściwie jak każdą inną) należy przeklikać samemu i przekonać się co robi każda z funkcji. Podczas testowania warto zwrócić uwagę na opcje Duże/małe litery, która pozwala zmienić litery na wielkie, małe, tak jak w zdaniu i na wiele innych gotowych schematów. Dla osób, które posiadają listę osób dobra wiadomość: nie trzeba teraz przestawiać ręcznie, albo korzystać z arkusza kalkulacyjnego. Wystarczy zajrzeć do opcji Operacje na liniach i poszukać sortowania wierszy.

Dla programistów warto wiedzieć, że opcje Operacje na białych znakach pozwalają na szybkie pozbycie się nadprogramowych białych znaków. Można tam znaleźć również funkcje, które pozwolą na zamianę tabulacji na spację, gdyż każdy programista ma swoje upodobania w tym jak powinien wyglądać kod źródłowy. Podczas edycji kodu może dojść do sytuacji kiedy trzeba objąć komentarzem fragment kodu. Istnieje opcja Komentarze ale warto zapamiętać dwa skróty: Ctrl + K - wstawia komentarze liniowe do każdej zaznaczonej linijki oraz Ctrl + Shift + K - usuwa komentarze liniowe z każdej zaznaczonej linijki. Skrót te z doświadczenia mogę powiedzieć, że pozwalaja zaoszczędzić mnóstwo czasu.

Makra

Kiedy już podstawowe sposoby zamieniania tekstu nie wystarczą, a jest bardzo duża baza danych do przekonwertowania nie należy się załamywać. Wystarczy w menu znaleźć zakładke Makra. Przykładowo, gdy każda linijka tekstu wymaga takich samych poprawek wystarczy wcisnąć Rozpocznij nagrywanie i wykonać odpowiednie operacje. Na koniec wystarczy kliknąć Zatrzymaj nagrywanie i od tej pory na dowolnej linijce można wykonać dokładnie te same akcje co zostały nagrane podczas edytowani wybranej linijki. Jeśli makro przyda się później wystarczy je zapisać przy pomocy Zapisz bieżące makro. Podczas zapisu można wybrać skrót klawiszowy jakim będzie można wywołać zapisane makro.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że ten krótki wstęp do programu Notepad++ zachęcił do korzystania z niego. Program posiada jeszcze cały szereg funkcji, które ułatwiają pracę z dokumentami. Jeśli we wcześniejszym używanym programie nabyło się pewnych nawyków i nie chcą odejść to nie trzeba ich zmieniać. Program jest bardzo elastyczny i można go dostososywać na wiele różnych sposób. Wystarczy zajrzeć w menu do opcji Ustawienia i przejrzeć każdą zakładkę po kolei. Jak wspominałem na początku program ma prosty wygląd, ale bardzo duże możliwości.

Ze swojej strony mogę dodać, że w tym programie pisze wszystkie dokumenty HTML, PHP, CSS i JS na stronie oraz przy jego pomocy zarządzam wstawianymi plikami w języku C++.